ประเด็นสาร เรื่อง “โรคเมดิออยส์ หรือ โรคไข้ดิน”

            สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ชลบุรี เตือนเกษตรกร และประชาชนที่อยู่ในพื้นที่น้ำท่วม หรือผู้ที่ทำงานสัมผัสดินและน้ำโดยตรง ไม่ควรเดินลุยน้ำด้วยเท้าเปล่า หรือแช่น้ำเป็นเวลานานเพื่อป้องกันโรคเมลิออยด์ หรือโรคไข้ดิน ซึ่งเป็นโรคติดเชื้อแบคทีเรียที่พบได้ทั่วไปในดิน น้ำ นาข้าว ท้องไร่ แปลงผัก สวนยาง และบ่อน้ำ หากต้องทำงานสัมผัสกับดินและน้ำที่เปียกชื้นเป็นเวลานาน หรือมีบาดแผลขีดข่วน ควรสวมรองเท้าบูทเพื่อป้องกัน เมื่อเสร็จภารกิจให้รีบอาบน้ำชำระร่างกายด้วยสบู่และน้ำสะอาดทันที และหากมีไข้สูงติดต่อกันเกิน 5 วัน ควรรีบพบแพทย์ 

             โรคเมลิออยด์ หรือโรคไข้ดิน เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เบอร์โคเดอเรีย สูโดมัลลิอาย พบได้ทั่วไปในดิน น้ำ นาข้าว ท้องไร่ แปลงผัก สวนยาง ทั่วทุกภาคในประเทศไทย เชื้อเข้าสู่ร่างกายได้ 3 ทาง คือ 1.การสัมผัสน้ำหรือดินที่มีเชื้อปนเปื้อน 2.ดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อเข้าไป 3.สูดหายใจเอาฝุ่นจากดินที่มีเชื้อเจือปนอยู่เข้าไป หลังติดเชื้อประมาณ 1-21 วันจะเริ่มมีอาการเจ็บป่วย แต่บางรายอาจนานเป็นปี ขึ้นอยู่กับปริมาณเชื้อที่ได้รับและภูมิต้านทานของแต่ละคน อาการของโรคนี้ไม่มีลักษณะเฉพาะ จะมีความหลากหลายคล้ายโรคติดเชื้ออื่นๆ หลายโรค เช่น มีไข้สูง มีฝีที่ผิวหนัง มีอาการทางระบบทางเดินหายใจ อาจติดเชื้อเฉพาะที่ หรือติดเชื้อแล้วแพร่กระจายทั่วทุกอวัยวะและเสียชีวิตได้

             สถานการณ์โรคเมลิออยด์ในประเทศไทย ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึง 31 กรกฎาคม 2567 มีผู้ป่วยโรคเมลิออยด์ 2,041 ราย มีผู้เสียชีวิต 60 ราย ส่วนใหญ่พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ข้อมูล ณ วันที่ 9 สิงหาคม 2567 : จากข้อมูลของกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค) สถานการณ์โรคเมลิออย ในเขตสุขภาพที่ 6 ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึง 31 กรกฎาคม 2567 พบผู้ป่วยโรคเมลิออยด์ จำนวน 168 ราย มีผู้เสียชีวิต 4 ราย ***ปัจจัยเสี่ยงจากการสัมผัสสิ่งแวดล้อม เช่น การทำเกษตรกรรม การดื่มน้ำธรรมชาติโดยไม่ได้ต้ม อีกทั้งมีความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนจากโรคประจำตัว รวมถึงภาวะติดเหล้ามีการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอร์เป็นประจำ กลุ่มอายุที่พบสูงสุด คือ เป็นสัญชาติไทยทุกราย อายุเฉลี่ย 49 - 55 ปี พบเป็นเพศชายมากกว่าเพศหญิง

             การป้องกันโรคเมลิออยด์ หรือโรคไข้ดิน ควรหลีกเลี่ยงการเดินลุยน้ำย่ำโคลนหรือแช่น้ำเป็นเวลานาน หากจำเป็นควรสวมรองเท้าบูทหรือถุงพลาสติกหุ้มรองเท้า เพื่อป้องกันไม่ให้เท้าสัมผัสน้ำโดยตรง หากมีบาดแผลควรปิดด้วยพลาสเตอร์กันน้ำ และอาบน้ำชำระร่างกายทันทีหลังจากทำงานหรือลุยน้ำ รวมถึงดื่มน้ำสะอาดหรือน้ำต้มสุกทุกครั้ง หากมีอาการไข้สูงเฉียบพลัน ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว ให้รีบไปพบแพทย์ทันที และแจ้งประวัติการเดินลุยน้ำให้แพทย์ทราบด้วย เพื่อที่แพทย์จะได้ตรวจวินิจฉัยและรักษาทันทีตามอาการและความรุนแรงของโรค สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรคโทร.1422                                                                                                                     

กรมควบคุมโรคห่วงใย อยากเห็นคนไทยมีสุขภาพดี

อ้างอิงข้อมูล โดย กลุ่มโรคติดต่อ สคร.6 ชลบุรี /กองโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค

---